Η χαρουπιά ή ξυλοκερατιά είναι δέντρο μακρόβιο το οποίο αναπτύσσεται κυρίως στη Μεσόγειο. Το βρίσκουμε σε όχθες ποταμών και παράκτιες περιοχές.
Ο καρπός της χαρουπιάς είναι λοβός σαν της φασολιάς και περιέχει μέχρι 20 κουκούτσια σχεδόν σταθερού βάρους.
Το ξύλο της χαρουπιάς χρησιμοποιείται στην επιπλοποιία, τη βαρελοποιία και την ξυλογλυπτική, ενώ από τον καρπό της παράγονται πολλά προϊόντα, οινοπνευματώδη ποτά και ζωοτροφές.
Είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες (βοηθώντας στη δυσκοιλιότητα – 40 γρ φυτικές ίνες ανά 100γρ χαρουπάλευρο), αντιοξειδωτικά, σίδηρο, μαγνήσιο ενώ έχει ελάχιστο έως και καθόλου λίπος. Αποτελεί επίσης πολύ καλή φυτική πηγή ασβεστίου βοηθώντας στην πρόληψη της οστεοπόρωσης. Είναι πολύ καλό για τον οργανισμό μας, καθώς συνεισφέρει στη πρόληψη του καρκίνου και της υπερλιπιδαιμίας, μειώνοντας τη χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια. Ένα ακόμη θετικό που έχει το χαρούπι είναι ότι συστήνεται για διαβητικούς, εξαιτίας του χαμηλού γλυκαιμικού του δείκτη. Επιπλέον λόγω των πολλών φυτικών ινών που περιέχει αποτρέπει την απότομη αύξηση του σακχάρου.
Από το χαρούπι παράγονται η χαρουπόσκονη, το χαρουπάλευρο και το χαρουπόμελο.
Η χαρουπόσκονη και το χαρουπάλευρο παράγονται και τα δύο από τους καρπούς του χαρουπιού, αλλά έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά και χρήσεις.
Η χαρουπόσκονη είναι μια σκόνη που παράγεται από τους καρπούς του χαρουπιού μετά από συντήρηση, στέγνωση και άλεση. Έχει λεπτή υφή και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως υποκατάστατο του κακάο στην παραγωγή γλυκών, λόγω του σκούρου καφέ χρώματος και της γλυκιάς του γεύσης, έχοντας λιγότερες θερμίδες.
Το χαρουπάλευρο παράγεται όπως η χαρουπόσκονη μόνο που έχει μια πιο χοντρή υφή από αυτήν και χρησιμοποιείται συνήθως ως υλικό στη μαγειρική, στην παρασκευή ψωμιού, κέικ και άλλων αρτοποιημάτων.
Κύριο πλεονέκτημα της σκόνης χαρουπιού και του χαρουπάλευρου είναι πως δεν περιέχουν γλουτένη, καθιστώντας τα κατάλληλα για ανθρώπους που πάσχουν από κοιλιοκάκη ή αλλεργία στη γλουτένη.
Το χαρουπόμελο μοιάζει με σκουρόχρωμο μέλι και παράγεται με τον βρασμό των χαρουπιών. Χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο του μελιού και της ζάχαρης.
Στο εμπόριο μπορούμε να βρούμε διάφορα προϊόντα από χαρούπι όπως:
- Χαρούπια
- Αλεύρι
- Σκόνη
- Χαρουπόμελο
- Χαρουπολάτα
- Κρέμα
- Ντακάκια-παξιμάδια χαρουπιού
Πηγές:
https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/173755/nutrients
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35885396/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29495516/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29844959/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28534922/